Zmiany w tymczasowym statusie osiedleńczym

W maju 2024 roku, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych ogłosiło kolejne ważne zmiany które dotyczą ponad 1,9 mln obywateli UE mieszkających w Wielkiej Brytanii i posiadających tymczasowy status osiedleńca w ramach programu EU Settlement Scheme. W poczet zmian wchodzą następujące kwestie: 

• Daty wygaśnięcia statusu osoby indywidualnej nie będą widoczne dla pracodawców, osób wynajmujących i innych osób weryfikujących posiadanie statusu;
• Brak konieczności przeprowadzania dalszych kontroli przez wynajmujących lub pracodawców, w sytuacji kiedy osoba posiadająca status tymczasowy jest już zatrudniona lub wynajmuje mieszkanie;
• Osoby posiadające tymczasowy status osiedleńca automatycznie otrzymają przedłużenie statusu o 5 lat.

Proponowane zmiany to potencjalnie świetna wiadomość dla osób posiadających tymczasowy status osiedleńca, choć nadal nie wiadomo kiedy zostaną one zaimplementowane. Propozycja usunięcia dat wygaśnięcia statusu była lobbowana przez organizacje pro-europejskie od momentu kiedy Ministerstwo Spraw Wewnętrznych ogłosiło zamiar przedłużenia statusu dla wszystkich osób. Wiele osób posiadających tymczasowy status otrzymywało od wynajmujących tymczasowe umowy najmu tylko na okres do wygaśnięcia ich statusu, pomimo iż ich status miał w praktyce zostać automatycznie przedłużony. Dlatego usunięcie widoczności dat wygaśnięcia statusu rozwiąże tę część problemu. Nadal pozostaje jednak niejasne czy osoby posiadające tymczasowy status będą w stanie udowodnić posiadanie statusu poprzez generowanie kodu dostępu tzw. ‘’share code’’czy też wynajmujący czy pracodawca będą musieli skorzystać z wyspecjalizowanych mechanizmów sprawdzających.

Pomimo powyższego, w zakresie proponowanych zmian należy zachować umiarkowany entuzjazm. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych oświadczyło bowiem, że w tym samym czasie, w którym proponowane zmiany zostaną wprowadzone w życie, rozpocznie się proces ograniczania przyznawania pełnego statusu. W praktyce będzie to oznaczało, iż osoby posiadające status tymczasowy będą otrzymywać wezwania do udowodnienia, iż zamieszkują w Wielkiej Brytanii przez okres 5 lat. Jeśli obywatele UE nie przedstawią niezbędnych dowodów w terminie wyznaczonym przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, pozostaną bez dokumentów.

Taka polityka naraża bowiem na niebezpieczeństwo wiele osób, które nie mają wystarczających dowodów zamieszkania w Wielkiej Brytanii: jak na przykład kobiety sprawujące opiekę nad dziećmi w domu, osoby posiadające nieformalne umowy najmu, osoby pracujące za gotówkę, osoby ze społeczności romskiej i wiele innych.

Warto również dodać, iż wiele osób skorzystało z pomocy organizacji charytatywnych w uzyskaniu tymczasowego statusu osoby osiedlonej, więc ich dane kontaktowe nie są nawet powiązane z ich cyfrowym statusem imigracyjnym, co będzie wpływało na trudności w komunikacji aby powiadomić taką osobę o tym iż jej status jest zagrożony.



* dane na maj 2024 roku